Marzysz o okazałym akwarium rafowym, ale nie wiesz, od czego zacząć? Świat koralowców zachwyca, ale wymaga również sporej wiedzy. Jednym z pierwszych wyzwań jest zrozumienie różnic między koralowcami LPS i SPS. Wbrew pozorom to nie tylko kwestia wyglądu. Te morskie bezkręgowce mają odmienne potrzeby i reagują inaczej na warunki panujące w akwarium. Dowiedz się, jak uniknąć podstawowych błędów przy hodowli, a przy okazji przekonaj się, które z nich okażą się lepszym wyborem na początek.
LPS kontra SPS – jakie są podstawowe różnice między koralowcami?
Na pierwszy rzut oka koralowce LPS i SPS mogą wydawać się podobne. Oba rodzaje koralowców występują w naturalnych rafach i są popularne w akwarystyce morskiej. Ale jeśli przyjrzymy się bliżej, różnice stają się bardzo wyraźne.
LPS (Large Polyp Stony) to grupa koralowców twardych, które mają duże, mięsiste polipy i sztywny wapienny szkielet. To właśnie te polipy nadają im efektowny, "puchaty" wygląd. Można je spotkać w wielu kolorach i kształtach – niektóre przypominają kwiaty. Koralowce LPS są w stanie wybaczyć więcej niedociągnięć i właśnie z tego względu poleca się je początkującym akwarystom. Do popularnych koralowców LPS należą m.in. Euphyllia, Acanthastrea czy Lobophyllia.
Co warto wiedzieć o LPS?
-
lubią spokojniejszą cyrkulację wody (zbyt mocna może uszkodzić ich delikatne tkanki),
-
wymagają stabilnych parametrów wody, ale są bardziej tolerancyjne niż SPS,
-
można je dokarmiać, chętnie przyjmują pokarm, np. mrożonki lub specjalne granulki,
-
rosną wolniej niż miękkie koralowce, ale za to potrafią długo cieszyć oko.
SPS (Small Polyp Stony) to koralowce, które mają drobne, ledwo widoczne polipy i bardzo twardy, rozgałęziony szkielet wapienny. Nie mają mięsistej budowy, powierzchnia jest raczej gładka lub porowata. Często tworzą fantazyjne kształty, przypominające małe drzewka. Koralowce SPS są bardziej wymagające: potrzebują mocnego światła, silnej cyrkulacji wody i bardzo stabilnych parametrów w akwarium. Nawet drobne wahania mogą im zaszkodzić. Do najczęściej spotykanych koralowców SPS należą Montipora, Stylophora i Seriatopora.
Co warto wiedzieć o SPS?
-
uwielbiają mocne, dobrej jakości światło – bez niego tracą kolor i zdrowie,
-
potrzebują intensywnego ruchu wody, który zapewni im dostęp do tlenu i składników odżywczych,
-
są wrażliwe na zmiany, a każda niestabilność może prowadzić do stresu lub obumierania tkanek,
-
mają mikroskopijne polipy, ale niektóre można karmić, np. fitoplanktonem lub specjalnym pokarmem w proszku,
-
barwy potrafią być zachwycające, ale tylko wtedy, gdy mają idealne warunki.
Warto zaznaczyć już na początku, że są bardziej wymagające, szczególnie jeśli chodzi o parametry w akwarium, w tym światło oraz cyrkulację wody.
Światło, cyrkulacja i stabilne parametry – wymagania koralowców
Zarówno LPS, jak i SPS potrzebują odpowiedniego oświetlenia i jakości wody, ale skala tych potrzeb różni się znacznie. Jeszcze przed zakupem warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań związanych z parametrami wody.
Jakie światło do SPS będzie odpowiednie? Koralowce te wymagają mocnego, stabilnego oświetlenia, najlepiej LED, o wysokiej mocy z widmem zbliżonym do światła słonecznego (pełne spektrum z przewagą niebieskiego). Brak odpowiedniego światła szybko odbija się na ich kondycji. Tracą wówczas barwy, przestają rosnąć, a w skrajnych przypadkach zaczynają obumierać. Dla LPS wystarczy średniej mocy oświetlenie – zbyt silne może im wręcz zaszkodzić.
Jaka cyrkulacja dla LPS okaże się właściwa? Delikatna. Zbyt intensywny ruch wody może uszkodzić mięsiste tkanki tych koralowców. SPS natomiast potrzebują silnej, nieregularnej cyrkulacji, która zapobiega zaleganiu detrytusu i zapewnia dotarcie składników odżywczych do każdego fragmentu kolonii.
Stabilne parametry dla koralowców to podstawa. Niezależnie od gatunku, nie tolerują nagłych wahań pH, zasolenia, temperatury czy poziomu wapnia i magnezu. To właśnie niestabilne warunki są najczęstszym źródłem problemów w akwariach rafowych.
Błędy przy hodowli koralowców – czego unikać?
Nawet najbardziej doświadczonym akwarystom zdarzają się potknięcia, ale niektóre błędy są wyjątkowo kosztowne. Oto najczęstsze z nich:
-
łączenie LPS i SPS w jednym zbiorniku bez dostosowania warunków,
-
zbyt szybkie dodawanie nowych okazów bez aklimatyzacji,
-
nieregularne testowanie wody i brak reakcji na pogarszające się parametry,
-
niewłaściwe nawożenie koralowców – zarówno niedobory, jak i przedawkowanie mikroelementów mogą powodować stres,
-
nieprawidłowe karmienie SPS – niektóre gatunki pobierają pokarm z wody, inne wymagają drobno rozdrobnionego pokarmu.
Koralowce do akwarium rafowego. Jak hodować LPS i SPS bez stresu?
Zanim zdecydujesz się na konkretny rodzaj koralowców, dobrze poznaj ich potrzeby i oceń swoje możliwości. Początkującym akwarystom hodowlę poleca się rozpocząć od LPS. Są to koralowce bardziej odporne, wymagają mniej intensywnego światła i spokojniejszej cyrkulacji. Nadają się do mniejszych zbiorników i wybaczają drobne błędy. SPS z kolei to propozycja dla tych, którzy mają już doświadczenie i rozbudowaną technologię wspierającą (automatyczne dozowniki, systemy stabilizacji parametrów, kontrolery oświetlenia). Hodowla jest bardziej wymagająca, ale efekty mogą być spektakularne.
Warto pamiętać, że akwarium rafowe to żywy organizm. Wymaga cierpliwości, regularnej obserwacji i dbałości o detale. Ale za tak dobrą opiekę potrafi odwdzięczyć się prawdziwym spektaklem kolorów i kształtów, który trudno porównać z czymkolwiek innym.